Operatörler
Operatorler değişkenleri ve alan değerlerini istenilen şekilde işleyebilmek için kullanılırlar ve mantıksal program akışını bu değerleri esas alarak kontrol ederler.
- Atama operatörleri değişkenin ya da alanın içeriğini değiştirir.
- Aritmetik operatörler değikenler ve alanlar üzerinde matemetiksel işlemleri gerçekleştirirler.
- İlişkisel operatörler değerler arasında ilişki kurar ve sonuca göre true ya da false döndürür.
Atama Operatörleri
| Operator | Terim | Açıklama |
| = | Eşitliğin sol tarafındakine sağ tarafındaki atanır. | |
| += | Eşitliğin sol tarafındakine yine sol tarafindeki ile sağ tarafındaki toplanıp atanır. | |
| ++ | Yanında kullanıldığı değişkenin değerini 1 artırır. | |
| -= | Eşitliğin sol tarafındakine yine sol tarafindekinden sağ tarafındaki çıkartılıp atanır. | |
| – | Yanında kullanıldığı değişkenin değerini 1 azaltır. |
Aritmetik Operatörler
Aritmetik operatörler X++ ta hesaplamaları işletir. Aritmetik operatörler ‘~, ++, –, +=, ve -=’ hariç Mantıksal operatörler gibi kullanılırlar.
| Operatör | Açıklama |
| + | Plus. Adds expression1 to expression2. |
| - | Minus. Subtracts expression2 from expression1. |
| * | Multiply. Multiplies expression1 with expression2. |
| / | Divide. Divides expression1 with expression2. |
| DIV | Integer bölme. İfade1 in ifade2 ye integer bölümünü işletir. |
| MOD | Integer kalan. Ifade1 in ifade2 ye bölümünden kalan integer değeri verir. |
| ~ | Değil. Birli operatör: İfade1 için bitsel değil işlemini işletir. |
| & | Bitsel Ve. İfade1 ile İfade2 arasındaki bitsel ve işlemini işletir. |
| ^ | Bitsel XOR. Performs a binary XOR-operation on expression1 and expression2. |
| | | Bitsel Veya. Performs a binary or-operation on expression1 and expression2. |
| << | Left shift. Performs expression2 left shift (a multiplication with 2) on expression1. |
| >> | Right shift. Performs expression2 right shift (a division by 2) on expression1. |
| ? : | Ternary operator. Takes three expressions: expression1 ? expression2 : expression3. If expression1 is true, expression2 is returned otherwise expression3 is returned. |
Atama ve Aritmetik Operatörlere örnekler
| Evaluated Expression | Return Value |
| counter ++; | Increments the counter variable by 1 |
| counter –; | Decrements the counter variable by 1 |
| counter += 2; | Increments the counter variable by 2 every time |
| counter -= 3; | Decrements the counter variable by 3 every time |
| i = 3 << 3 | i = 24 (i = 3*2*2*2) |
| i = 24 >> 2 | i = 6 (i = 24/2/2) |
| i = 80 DIV 13 | i = 6 (6*13 = 78, remainder 2) |
| i = 80 MOD 13 | i = 2 (2 is the rest of dividing 80 by 13) |
Mantıksal Operatörler
Mantıksal operatörler ‘!’ hariç iki ifade arasında kullanılır:
| Operator | Terim | Açıklama |
| == | eşittir | Eşitliğin iki tarafı birbirine eşit ise true döndürür. |
| >= | Büyük eşittir | Eşitliğin sol tarafı sağ tarafından büyük ve eşit ise true döndürür. |
| <= | Küçük eşittir | Eşitliğin sol tarafı sağ tarafından küçük ve eşit ise true döndürür. |
| > | büyük | Eşitliğin sol tarafı sağ tarafından büyük ise true döndürür. |
| < | küçük | Eşitliğin sol tarafı sağ tarafından küçük ise true döndürür. |
| != | Eşit değil | Eşitliğin iki tarafı bir birbirine eşit değil ise true döndürür. |
| && | ve | İfadelerini ikiside true ise true aksi halde false olur. |
| || | veya | İfadelerden ikiside false ise false aksi halde true döndürür. |
| ! | not | İfade true ise false, false ise true döndürür. |
| like | like | İfade1 ifade 2 ye benzer ise true döndürür.This can use * as a wildcard for zero or more characters and ? as wildcard for one character. |
Mantıksal Operatörler için örnekler
| Evaluated Expression | Return Value |
| ‘abcdef’ like ‘abc*’ | TRUE: the * is equal to any string of characters. |
| ‘abcdef’ like ‘abc?’ | FALSE: the ? is equivalent to one character. |
| 9 != 10 | TRUE: these values are not equal to each other. |
| (10 > 9) && (11 <= 11) | TRUE: both expressions are true. |
| !(abc = = def) || (8 > 9) | TRUE: the first expression returns true. |
Operator Önceliği
X++ istediğiniz operatörler ve veri tiplerini kullanarak karmaşık ifadeler yazmamıza olanak verir. Bir ifade içinden çoklu operatör kullanımı yapıldığında operatörlerin önceliklerini gözetmek zorundayız. Bu öncelikler sonucu doğrudan etkileyen unsurlardır.
| Operator Tipi | Operator Sözdizimi |
| postfix operators | [] . (params) expr++ expr– |
| unary operators | ++expr –expr +expr -expr ~ ! |
| creation | new (type)expr |
| multiplicative | * / % |
| additive | + - |
| relational | < > <= >= |
| equality | == != |
| bitwise AND | & |
| shift | << >> |
| bitwise exclusive OR | ^ |
| bitwise inclusive OR | | |
| logical operators (AND, OR) | && || |
| conditional | ? : |
| assignment | = += -= |
